🎯BÀI LUẬN: "DƯỚI GÓC NHÌN CỦA MỘT CHUYÊN VIÊN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ, ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CÂN BẰNG QUẢN LÝ VÀ KHUYẾN KHÍCH TMĐT NGÀNH DƯỢC" .

  GIẢI PHÁP THÔNG MINH CÂN BẰNG GIỮA QUẢN LÝ VÀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ NGÀNH DƯỢC 2025 DƯỚI GÓC NHÌN CỦA MỘT CHUYÊN VIÊN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

 Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt trong công tác quản lý thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam. Các cơ quan chức năng như Cục Thuế, Bộ Công Thương, Bộ Y tế và Bộ Công an đã phối hợp chặt chẽ để triển khai hệ thống kiểm soát thông minh, nhằm phát hiện gian lận thuế và hàng hóa không rõ nguồn gốc. Trong bối cảnh mới: Gọng kìm quản lý siết chặt – Nguy cơ bóp nghẹt đổi mới. Cụ thể là:

• Các shop online bị truy thu và xử phạt do không kê khai doanh thu đúng.
• Sàn TMĐT như Shopee, Tiki, Lazada buộc phải cung cấp dữ liệu kinh doanh của người bán.
• Ngành Dược và TPCN chịu kiểm soát đặc biệt: yêu cầu đăng ký sản phẩm, truy xuất nguồn gốc và kiểm tra định kỳ.

Đây là bước tiến lớn về tính minh bạch và trách nhiệm, tuy nhiên cũng đặt ra nỗi lo về rào cản kinh doanh, đặc biệt cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các startup trong lĩnh vực dược phẩm. Nếu không có giải pháp phù hợp, sự siết chặt có thể “triệt tiêu” sự đổi mới trong một ngành vốn rất cần sự sáng tạo và linh hoạt.

Mục tiêu chính sách là; Quản lý không chỉ để kiểm soát, mà để nuôi dưỡng thị trường lành mạnh

Là một chuyên viên thương mại điện tử, tôi cho rằng nhiệm vụ trọng tâm của chính sách không chỉ là “đóng lỗ hổng” trong hệ thống quản lý, mà còn là mở đường cho các doanh nghiệp chân chính phát triển.

Chúng ta cần xây dựng một môi trường TMĐT ngành Dược:

• Minh bạch – nhưng không máy móc
• Chặt chẽ – nhưng không triệt tiêu sáng tạo
• Tử tế – và đủ hấp dẫn để startup bước vào

Và tôi xin mạnh dạn đề xuất 5 giải pháp thông minh & khả thi để cân bằng giữa quản lý và khuyến khích TMĐT trong ngành Dược như sau:

Một là, Phân loại người bán & sản phẩm theo mức độ rủi ro – Quản lý có chọn lọc

Không nên đánh đồng tất cả người bán dược phẩm online. Cần phân tầng quản lý theo 3 mức:

Đối tượng	Ví dụ	Biện pháp quản lý
Cá nhân bán TPCN không kê đơn	Collagen, vitamin, trà thảo dược	Chỉ yêu cầu công bố sản phẩm và mã QR truy xuất. Không cần GPP. Khuyến khích khai thuế tự nguyện
Hộ KD bán dược phẩm OTC	Thuốc cảm, thuốc ho	Phải có GPP hoặc hợp tác với nhà thuốc được cấp phép. Kê khai thuế khoan dung năm đầu
DN bán thuốc kê đơn (Rx)	Nhà thuốc online	Bắt buộc kê đơn điện tử, truy vết đơn & đơn vị kê đơn

🟡 Lợi ích: Không tạo rào cản cho nhóm kinh doanh nhỏ – nhưng vẫn kiểm soát được nhóm có nguy cơ cao.

Hai là, Triển khai “Tủ thuốc số an toàn” trên các sàn TMĐT – Giao quyền, kèm trách nhiệm

Các sàn TMĐT nên được yêu cầu:

• Tạo khu vực riêng cho ngành Dược & TPCN, có kiểm duyệt đầu vào rõ ràng
• Kiểm tra định kỳ giấy phép, công bố chất lượng và hồ sơ pháp lý
• Hiển thị huy hiệu chứng nhận “Dược phẩm uy tín” đối với shop tuân thủ tốt

🔄 Sàn là người gác cổng – giúp cơ quan quản lý tiết kiệm nguồn lực, người tiêu dùng yên tâm.

Ba là, Xây dựng hệ thống “mã QR quốc gia” cho truy xuất sản phẩm dược

Áp dụng mã QR truy xuất tiêu chuẩn hóa toàn quốc, kết nối trực tiếp dữ liệu từ:

• Bộ Y tế (số lưu hành, công bố sản phẩm)
• Bộ Công Thương (giấy phép hộ KD, doanh nghiệp)
• Cục Thuế (mã số thuế, hóa đơn điện tử)

👉 Người tiêu dùng chỉ cần quét mã là biết ai bán – bán gì – có hợp pháp khô

Bốn là, Chính sách thuế khoan dung & thông minh – Khuyến khích khai đúng

Thay vì xử phạt mạnh tay ngay, ta nên:

• Năm đầu (2025): Hộ kinh doanh, cá nhân bán online nếu tự kê khai sẽ được miễn phạt và áp thuế suất ưu đãi 1%
• Năm sau (2026): Kết nối hệ thống sàn – truy thu chính xác – xử phạt nghiêm trường hợp cố tình trốn

📌 Chính sách “thuế khai đúng, lợi ích thực” sẽ nuôi dưỡng thói quen minh bạch bền vững.

Năm là,  Phổ cập kiến thức pháp luật và đạo đức kinh doanh dược online

Bộ Y tế nên phối hợp với Bộ Công Thương & các sàn tổ chức:

• Khóa học online miễn phí:
  📚 “Bán đúng luật – Không sợ kiểm tra”
  📚 “5 điều không được làm khi quảng cáo TPCN”
• Kèm bộ cẩm nang “100 câu hỏi – đáp pháp lý ngành Dược TMĐT”

💡 Giáo dục chủ động sẽ hiệu quả hơn phạt vạ bị động.

Tóm lại: Một hệ sinh thái TMĐT ngành Dược chỉ thật sự phát triển khi:  Người tiêu dùng được bảo vệ; Người bán tử tế được khuyến khích; Cơ quan nhà nước kiểm soát hiệu quả, không bị quá tải.  Chính sách lý tưởng phải vừa là "vắc-xin chống gian lận", vừa là "dưỡng chất" cho doanh nghiệp minh bạch. Quản lý ngành Dược online cũng giống kê đơn – cần chuẩn đoán đúng, chọn thuốc phù hợp và liều lượng vừa phải.

Với những giải pháp thông minh và khả thi trên, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một thị trường TMĐT ngành Dược vừa sạch – vừa sống động – vừa bền vững.